ÖNE ÇIKAN HABERLER |
Asıl adı Kemal Sadık Gökçeli olan "Türk edebiyatının koca çınarı" YaÅŸar Kemal, 1923'te Osmaniye'nin Kadirli ilçesine baÄŸlı Hemite köyünde, Van Gölü yakınlarındaki eski adı "Ernis" olan Ünseli köyünden Birinci Dünya Savaşı'ndaki Rus iÅŸgali yüzünden göç etmek zorunda kalan Halime-Sadık çiftinin çocuÄŸu olarak dünyaya geldi.
Nüfus cüzdanına ancak ilkokulda sahip olabilen YaÅŸar Kemal'in doÄŸum tarihi kayıtlara 1926 olarak geçti.
Nüfus cüzdanına ancak ilkokulda sahip olabilen YaÅŸar Kemal'in doÄŸum tarihi kayıtlara 1926 olarak geçti.
Küçük yaÅŸlarda ozanların anlattığı efsaneler, okudukları ÅŸiirler YaÅŸar Kemal'i derinden etkiledi. Küçük yaşına raÄŸmen ozanlara öykünerek türküler, ÅŸiirler söylemeye baÅŸladı. Kendisiyle atışan görme engelli Aşık Ali'nin "Sen bu yaÅŸta bu kadarsan sonunda KaracaoÄŸlan gibi olacaksın" sözleri onu çok mutlu etti.
Ä°lk olarak 1951-63 arasında Cumhuriyet gazetesinde fıkra ve röportaj yazarı olarak çalışan Kemal, burada "YaÅŸar Kemal" ismini kullandı.
1952'de ilk öykü kitabı "Sarı Sıcak"ı, 1955'te ise bugüne dek 40'tan fazla dile çevrilen romanı "Ä°nce Memed"i yayımladı. 1962'de girdiÄŸi Türkiye Ä°ÅŸçi Partisi'nde genel yönetim kurulu üyeliÄŸi ve merkez yürütme kurulu üyeliÄŸi görevlerinde bulundu. Yazıları ve siyasi etkinlikleri dolayısıyla birçok kez kovuÅŸturmaya uÄŸradı. 1967'de haftalık siyasi dergi Ant'ın kurucuları arasında yer aldı. 1973'te Türkiye Yazarlar Sendikası'nın kuruluÅŸuna katıldı ve 1974-75 arasında ilk genel baÅŸkanlığını üstlendi. 1988'de kurulan PEN Yazarlar DerneÄŸi'nin de ilk baÅŸkanı oldu.
Roman ve öykülerinde çoÄŸunlukla Çukurova'da yaÅŸanan insan dramlarını iÅŸledi. Büyük ün kazanan "Ä°nce Memed" romanı 40 dile çevrilirken, büyük dünya yazarları arasında yer aldı. "Ä°nce Memed"in de aralarında bulunduÄŸu 9 eseri filme çekildi.
ÖDÜLLERÄ°
Kemal hayatı boyunca Fransa Kültür Bakanlığı tarafından verilen Commandeur des Arts et des Lettres NiÅŸanı'nın da aralarında bulunduÄŸu birçok ödül aldı.
1955 Gazeteciler Cemiyeti BaÅŸarı ArmaÄŸanı (“Dünyanın En Büyük ÇiftliÄŸinde Yedi Gün” adlı röportaj dizisi ile)
1956 Varlık Roman Armağanı (İnce Memed ile)
1966 Ä°lhan Ä°skender ArmaÄŸanı (Teneke’den aynı adla uyarlanan oyunu ile)
1966 Uluslararası Nancy Tiyatro Festivali Birincilik Ödülü ("Yer Demir Gök Bakır" romanından Nihat Asyalı'nın sahneye uyarladığı, Yılmaz Onay'ın sahneye koyduÄŸu “Uzun Dere” oyunu ile. Türkiye ödülü, Brezilya ile paylaÅŸtı.)[17]
1974 Madaralı Roman ArmaÄŸanı (Demirciler Çarşısı Cinayeti ile)[18]
1977 Fransa EleÅŸtirmenler Sendikası En Ä°yi Yabancı Roman Ödülü (Yer Demir Gök Bakır ile)
1978 Fransa'da En Ä°yi Yabancı Kitap Ödülü (Ölmez Otu ile)
1979 Fransa “Büyük Jüri” En Ä°yi Kitap Ödülü (BinboÄŸalar Efsanesi ile)
1982 Uluslararası Cino Del Duca Ödülü
1984 Fransız Legion d’Honneur Ödülü Commandeur payesi
1984 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1985 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
1986 Orhan Kemal Roman Ödülü (Kale Kapısı ile)
1988 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1988 Fransa Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres NiÅŸanı
1991 Fransa Strasbourg Üniversitesi Onur Doktorası
1992 11. TÜYAP Kitap Fuarı Onur Yazarı
1992 Antalya Akdeniz Üniversitesi Onur Doktorası
1993 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü
1994 Mülkiyeliler BirliÄŸi RüÅŸtü Koray ArmaÄŸanı
1995 Morgenavissen Jylaand-Pösten Ödülü (Danimarka)
1996 Türkiye Yayıncılar BirliÄŸi DüÅŸünce ve Ä°fade ÖzgürlüÄŸü Ödülü[19]
1996 Kanın Sesi ile Akdeniz Yabancı Kitap Ödülü (Perpignan, Fransa)
1996 VIII Katalunya Uluslararası Ödülü (Barcelona, Ä°spanya)
1996 Lillian Hellman/Dashiell Hammett Baskıya Karşı Cesaret Ödülü, Ä°nsan Hakları Ä°hlallerini Ä°zleme Örgütü, (New York)
1997 Toplu eserleri için Premio Internazionale Nonino Ödülü, Ä°talya
1997 Kenne Vakfı DüÅŸünce ve Söz ÖzgürlüÄŸü Ödülü (Uppsala, Ä°sveç)
1997 Norveç Yazarlar BirliÄŸi ödülü, Wole Soyinka ile ortak
1997 Frankfurt Kitap Fuarı Alman Yayıncılar BirliÄŸi Ödülü
1998 Frei Üniversitesi Berlin Fahri Doktora
1998 Bordeaux Yayıncılar BirliÄŸi Yabancı Edebiyat Ödülü
2002 Bilkent Üniversitesi Fahri Doktora
2003 Z. Homerus Åžiir Ödülü
2003 Savanos Ödülü (Selanik)
2003 Türkiye Yayıncılar BirliÄŸi Yayıncılık Emek Ödülü.
2008 CumhurbaÅŸkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülü
2009 Çukurova Üniversitesi, Fahri Doktora
2011 Légion d'honneur
2013 Krikor Naregatsi Nişanı
2014 Beyaz Martı Edebiyat Ödülü
14 Ocak 2015 günü Ä°stanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi'ne kaldırılan Kemal'in doktorları yaptıkları açıklamalarda; akciÄŸer enfeksiyonu ve ritm bozukluÄŸunun yanında çoklu organ yetmezliÄŸi yaÅŸadığını söyledi. Kemal, hastaneye yattıktan 45 gün sonra 28 Åžubat 2015'de hayatını kaybetti.