Ne yazsam eksik insanın kendine yaptığı zulmü durdurmadıkça  ne yazsam suçlu…

 Ne kadar had bilmez, halden anlamaz , vurdum-duymaz, edeb yoksunu bir varlık olduk. Nisyan bataklığında kıvrandıkça kıvrandık Oysa Allah Tin Suresinde  bizim için “ahsen-i takvim “ (en güzel varlık)  olarak bahsetmişti. Fakat biz ”Esfele-i safilin” (aşağıların en aşağısı) olmayı seçtik.

Peki bizi bu kadar alçaltan neydi? Edebsizliğimiz. Edebiyatın bile edebini bozduk.

   Edeb, haddi aşmamak, ölçülü  olmak, yaptıklarının  elbet bir gün sorgulanacağı bilincinde olarak ölümü  akılda bulundurarak hareket etmenin adıdır aslında. En büyük  problemimiz ölçüyü  kaçırıp kendimize çevremize zulüm etmemizdir. Bunu hem maddi  hem de manevi olarak yapmaktayız. Misal; Afrika'da dakikada kaç tane çocuğun açlıktan  öldüğünü unutup midemizi tıka basa doldurup haddi aştığımızda, obezite  gibi  gittikçe devleşen sorunla uğraşmak zorunda kalırız. Ya da nasılsa  dilin kemiği yok diyerek gerekenden fazla konuştuğumuzda  bizi ilgilendirmeyen konulara gireriz, bunun sonucunda da  dedikodu yaparak  hem kendimize hem de etrafımızda bulunan kişilere de zulüm ederiz.

   Şu bir gerçek  ki manevi edebsizliğimin zulmünü maddi olanla kıyasladığımız zaman  ruhumuzda daha derin izler bıraktığını görürüz. Misal bir insanı haddinden fazla  severseniz o insanın  ölümü  ya da size yapmış olduğu ihanet sizin ruhunuzda onarılması  zor  yaralar açar. Nitekim Peygamber Efendimiz  bu sebepten ötürü severken bile edebli olmamızı  tavsiye eder. Ve der ki “ Sevdiğin  zaman ölçülü  sev ki o senin düşmanın  olabilir. Düşmanına  karşı ölçülü sinirlen ki o da senin dostun olabilir .” Olmaz dediğimiz ne varsa başımıza gelen bu fani dünyada, ne kadar da doğru söylemiş  Alemlere rahmet, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)…

   Sadece severken değil ibadet ederken de edebi kaçırmamamız gerekir. İçinizden yok artık ibadetin fazlası  niye bize zarar versin ki dediğinizi duyar gibiyim? Bu konuyla ilgili Buhari’ de şu hadis yer almaktadır: Sahâbeden üç kişi, “Allah’ın Resûlü nerede biz neredeyiz? Onun geçmişteki ve gelecekteki günahları bağışlanmıştır” düşüncesi ile O’ndan daha çok ibadet yapmayı kararlaştırırlar. İçlerinden biri: “Ben ömrümün sonuna kadar, bütün gece uyumaksızın namaz kılacağım.” der. İkincisi: “Ben de hayatım boyunca gündüzleri oruç tutacağım ve oruçsuz gün geçirmeyeceğim. ”Üçüncüsü ise: “Ben de sağ olduğum sürece kadınlardan uzak kalacak, asla evlenmeyeceğim.” der. Bu durumu öğrenen Peygamberimiz onların yanına gelir ve kendilerine şunları söyler: “Şöyle şöyle diyen sizler misiniz? Sizi uyarıyorum! Allah’a yemin ederim ki, ben sizin Allah’tan en çok korkanınız ve en çok sakınanınızım. Fakat ben bazen oruç tutuyor, bazen tutmuyorum. Gece hem namaz kılıyor, hem de uyuyorum. Kadınlarla da evleniyorum. Benim sünnetimden yüz çeviren kimse benden değildir.”

Velhasıl haddimizi bilenlerden, edebli olup edebli ölenlerden olmayı Rabbim hepimize nasip eylesin..

Yazımı  tamamlamadan önce Allah dostları ve alimlerin edeb ile ilgili sözlerini paylaşarak sizlere veda ediyor ve  bir sonraki yazımda  görüşmek  üzere…   Allaha emanet ❤

• İlim meclislerinde aradım, kıldım talep.
  İlim geride kaldı ille edep ille edep.           Yunus Emre 

• Setr eder ayıbın insanın hep.
  Ne güzel nâme imiş sevb-i edep. (Sümbül-zâde Vehbi Efendi)

• İnsanla hayvan arasındaki fark edeptir.  (Mevlana)

·       Dünya gecesinin aydınlatacak şemaların en güzeli ve parlağı:Edeptir. (Mevlana)

·       Bir insanda yok ise edep, neylesin medrese mektep…

       Okusa alim olsa ,yine merkep ,yine merkep (Necip Fazıl Kısakürek)