ÖNE ÇIKAN HABERLER |
Tarihin baÅŸlangıç noktası olarak nitelendirilen Göbeklitepe'de, 15 mega anıtsal tapınak ile 200'den fazla dikili taşın daha olduÄŸu tespit edildi. Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Åžanlıurfa Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu BaÅŸkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, Göbeklitepe'nin UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınmasında emeÄŸi geçenlere teÅŸekkür etti.
Göbeklitepe'nin dünyanın en önemli yerleÅŸim birimlerinin başında geldiÄŸini vurgulayan Önal, Türkiye'nin bulunduÄŸu coÄŸrafi konum itibariyle insanlık tarihine ışık tuttuÄŸunu dile getirdi. Tarih boyunca medeniyetlere beÅŸiklik eden bu coÄŸrafyada, böylesi bir kazı alanının bulunmasının tesadüf olmadığını anlatan Önal, Türkiye'nin bu insanlık mirasını gelecek nesillere en iyi ÅŸekilde aktarmak için elinden gelen çabayı gösterdiÄŸini ifade etti.
Göbeklitepe'deki kazıların yaklaşık 150 yıl sürmesinin öngörüldüÄŸünü belirten Önal, ÅŸöyle konuÅŸtu: "Göbeklitepe'de yaklaşık çeyrek asırdır arkeolojik kazı çalışmaları devam etmektedir. Kazı alanının büyüklüÄŸünü göz önüne aldığımızda en az 150 yıl daha burada kazı çalışmaları devam edecektir. Åžu an ziyaretçilerin gezip gördüÄŸü alan estetik ve güzel bir çatıyla kaplandı. Halen 4 dairevi anıtsal mega tapınağın bulunduÄŸu gezi alanı ziyaretçiler tarafından gezilebiliyor. Åžimdi gezilen alanın hemen kuzeyinde, 4-5 yıldır arkeolojik çalışmaların yapıldığı yeni anıt tapınaklarının izine rastlandığı bir kazı alanı daha var. Kazı çalışmaları yapıldıkça Göbeklitepe'nin bilinmeyen özellikleri ön plana çıkacaktır."
Önal, ören yerindeki kazı alanında yeni bulgulara rastlandığını ifade ederek, "Yapılan jeofizik çalışmalarında en az 15 tane daha anıtsal tapınak ve 200'den fazla dikili taşın höyük içindeki toprağın altında olduÄŸu tespit edildi. Arkeolojik kazılar önümüzdeki yıllarda da devam ettikçe yeni yapılarla karşılaÅŸacağız. Göbeklitepe'de törensel yapılar meydana çıktı. Tapınağı inÅŸa edenlerin yaÅŸadığı mekanlara ve onlara ait yaÅŸantıların bulgularına henüz ulaşılamadı. Kazılar devam ettikçe bunlara ulaşılması için de ihtimal var" diye konuÅŸtu.
Åžanlıurfa BüyükÅŸehir Belediye BaÅŸkanı Nihat Çiftçi de kentin tarihi markası olan kazı alanına yönelik çok sayıda plan ve projeyi hayata geçirdiklerini söyledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüÄŸünde Göbeklitepe'ye yönelik uluslararası tanıtımları artırarak sürdüreceklerini vurgulayan Çiftçi, bu konuda uzman bir ekiple planlama yapıldığını belirtti.
Çiftçi, ÅŸu ana kadar kazı alanında ilk tapınağın ve ilk yerleÅŸim yerinin tespit edildiÄŸini vurgulayarak, "Kazı alanı çok geniÅŸ. Belki buradaki çalışmalar yüzyıllarca sürecek. Bu alan çok zengin, sadece birkaç yıllık bir kazı çalışmasıyla tüm detayların ortaya çıkması mümkün deÄŸil, bunun farkındayız. Bu anlamda bizim en büyük ÅŸansımız Göbeklitepe'nin Åžanlıurfa'da olmasıdır. Åžanlıurfa 12 bin yıllık insanlık tarihinin merkezinde bulunuyor. Bu bizim için çok önemli. Bunun için biz de üzerimize düÅŸeni yapacağız" ifadelerini kullandı.
Göbeklitepe
Åžanlıurfa'nın merkez Haliliye ilçesinin, kent merkezine 18 kilometre mesafedeki Örencik Mahallesi yakınlarında bulunan ve ilk kez 1963'te Ä°stanbul ve Chicago üniversitelerinden araÅŸtırmacıların yüzey çalışmaları sırasında fark edilen ören yerindeki kazılar yıllardır devam ediyor.
Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Åžanlıurfa Müzesince 1995'ten beri ortaklaÅŸa yürütülen çalışmalarda, Neolitik döneme ait boyları 3-6 metre, ağırlıkları da 40-60 ton olan, yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taÅŸlar bulundu.
Kazılarda aynı zamanda, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen ÅŸekilli dünyanın en eski tapınak kalıntıları ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait olduÄŸu belirtilen 65 santimetre uzunluÄŸunda insan heykeli gibi çeÅŸitli tarihi eserler de gün yüzüne çıkarıldı.
Göbeklitepe, yaklaşık 6 yıl önce UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne alınmış, 1 Temmuz 2018'de düzenlenen 42. Dünya Miras Komitesi Toplantısı'nda ise Dünya Miras Listesi'ne dahil edilmiÅŸti.